24 Νοεμβρίου 2023

Η φοροδιαφυγή, μια σημαντική επιτυχία του ελληνικού κράτους

Θοδωρής Καρυώτης 

Πρώτη δημοσίευση στο ThePressProject


Το τέλος της περιόδου δημοσιονομικής χάριτος λόγω πανδημίας και η επιστροφή στα αυστηρά πλεονάσματα αναπόφευκτα ξαναφέρνουν το ζήτημα της φοροδιαφυγής στο προσκήνιο. Υπάρχει φοροδιαφυγή στον τομέα των αυτοαπασχολούμενων; Σαφώς υπάρχει, παρόλο που οι ποικίλες μεταρρυθμίσεις της τελευταίας δεκαετίας έχουν καταφέρει να την περιορίσουν. Δεν παίρνει βεβαίως την ίδια μορφή και έκταση σε όλες τις επαγγελματικές και εισοδηματικές κατηγορίες, ώστε να δικαιολογούνται τα οριζόντια μέτρα που προτείνονται. 

5 Οκτωβρίου 2023

Είναι οι δημοτικές εκλογές ένας σταθμός στον αγώνα για τα κοινά στην πόλη;

Θοδωρής Καρυώτης

Πρώτη δημοσίευση στο alterthess.gr


Η πόλη είναι το κατεξοχήν πολιτικό πεδίο, προνομιακό ως προς τη σύνδεση του με την καθημερινότητα και τις ζωές των ανθρώπων, ένα πεδίο εγγύτητας πρόσφορο για διαμόρφωση διαδικασιών αυτοδιαχείρισης της καθημερινής ζωής. Αυτοδιαχείριση της ζωής στην πόλη, ωστόσο, δεν σημαίνει αρμονική συνύπαρξη όλων των αντιλήψεων και πρακτικών – η ιδέα ότι υπάρχει ένα «κοινό καλό» που μας χωράει όλους και όλες είναι μια από τις μεγάλες (αυτ)απάτες των φιλελεύθερων δημοκρατιών. Ζούμε σε πόλεις όπου διατρέχονται από διαχωρισμούς και ανισότητες, ασύμμετρα διαμοιρασμένες σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες.

28 Ιουνίου 2023

Νεκρολογία: Hugo Blanco Galdós, ένας ακούραστος αγωνιστής για τα δικαιώματα των ιθαγενικών κοινοτήτων και την υπεράσπιση της γης

Θοδωρής Καρυώτης 

Πρώτη δημοσίευση στη Βαβυλωνία


Στον πρόλογο του βιβλίου «Εμείς οι ινδιάνοι», το αυτοβιογραφικό/ιστορικό έργο που ο Hugo εξέδωσε το 2003, ο φίλος του Eduardo Galeano γράφει:

«Αυτές οι σελίδες, γραμμένες παρορμητικά, άτακτες, πανηγυρικές και απέλπιδες, αφηγούνται τις περιπέτειες και τις κακοτυχίες του ανθρώπου που πρωτοστάτησε στον αγώνα των αγροτών στο Περού, του πρωτεργάτη των αγροτικών συνδικάτων, αυτού που προώθησε μια αγροτική μεταρρύθμιση που γεννήθηκε από τα κάτω και για την οποία αγωνίστηκαν οι από κάτω. Ο Hugo Blanco περπάτησε τη χώρα του από άκρη σε άκρη, από τις χιονισμένες οροσειρές στις άνυδρες ακτές, περνώντας μέσα από την υγρή ζούγκλα όπου οι ιθαγενείς κυνηγιούνται σαν άγρια θηρία. Και όπου κι αν πήγε, βοήθησε τους ταπεινούς να ξεσηκωθούν και τους άφωνους να μιλήσουν.

24 Μαΐου 2023

Άδεια σπίτια, άστεγοι άνθρωποι: η πολιτική οικονομία της στεγαστικής κρίσης

Θοδωρής Καρυώτης
εισήγηση στην εκδήλωση
“Στέγαση: Δικαίωμα ή εμπόρευμα;”
Θεσσαλονίκη,
Μάιος 2023

1. Το ελληνικό καθεστώς ιδιοκτησίας, η μεταρρύθμισή του και η παγκόσμια στροφή στην αντιμετώπιση της κατοικίας


Το ελληνικό καθεστώς ιδιοκτησίας 

Αντίθετα με τον Ευρωπαϊκό Βορρά, όπου υλοποιήθηκαν τεράστια κατασκευαστικά και στεγαστικά προγράμματα, το ελληνικό κράτος, όπως και άλλα στη Ν.Ευρώπη, δεν εφάρμοσε ολοκληρωμένες στεγαστικές πολιτικές μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αντίθετα, η ιδιοκατοίκηση υπήρξε ιστορικά η μόνη οδός προς τη στεγαστική ασφάλεια. Η ιδιοκατοίκηση γενικεύτηκε μέσω ενός μοντέλου άτυπης ανοικοδόμησης, οικογενειακής ευθύνης και μικρής κλίμακας ιδιωτικής πρωτοβουλίας – αυτό που όλες γνωρίζουμε ως αντιπαροχή. 

26 Ιανουαρίου 2023

Οι πλειστηριασμοί ακινήτων ως μαζική υφαρπαγή πλούτου

Θοδωρής Καρυώτης 
Πρώτη δημοσίευση στο Αυτολεξεί
 

Η 26η Ιανουαρίου, είναι μια σημαντική μέρα στην επιχείρηση μαζικής υφαρπαγής κατοικιών που έχει βάλει μπρος η κυβέρνηση, αφού ο Άρειος Πάγος εξετάζει το αν οι εταιρίες διαχείρισης («servicers») των τιτλοποιημένων κόκκινων δανείων που τα funds αγόρασαν σε εξευτελιστικές τιμές από τις τράπεζες έχουν δικαίωμα να διενεργούν πλειστηριασμούς των υποθηκευμένων ακινήτων – κάτι που ο νόμος 3156/2003, βάσει του οποίου έχουν τιτλοποιηθεί τα δάνεια, δεν προβλέπει. Για να μην υπάρξει σύγχυση, οι «servicers» είναι Α.Ε. με τη συμμετοχή τραπεζών και funds – πρόκειται για τους ίδιους οργανισμούς με άλλο νομικό προσωπείο.

24 Νοεμβρίου 2022

Ενημέρωση σχετικά με την συνάντηση του Ευρωπαϊκού Συνασπισμού Δράσης για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Πόλη στην Αθήνα, 2-6 Νοεμβρίου 2022

Θοδωρής Καρυώτης
παρέμβαση στην εκδήλωση
“Στεγαστική κρίση, ενεργειακή φτώχεια: πόλη, αιτήματα, αγώνες”
Θεσσαλονίκη, Νοέμβριος 2022

Ο Ευρωπαϊκός Συνασπισμός Δράσης για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Πόλη είναι ένα δίκτυο κινημάτων από διάφορες πόλεις σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Σκοπός του δικτύου είναι η ανάληψη κοινής δράσης και η διαμόρφωση κοινών θέσεων σε ζητήματα στέγασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Καταστατική του αρχή αποτελεί η ανεξαρτησία από κρατικούς θεσμούς και πολιτικά κόμματα.

Τα μέλη του δικτύου είναι ομάδες βάσης με έμφαση στην τοπική δράση και αλληλοβοήθεια, που κινητοποιούνται για τα δικαιώματα των ενοικιαστών και την υπεράσπιση των καταλήψεων στέγης, καθώς και ενάντια στους πλειστηριασμούς και κατασχέσεις κατοικιών, την αστεγία, τον εξευγενισμό των αστικών γειτονιών, τον εκτοπισμό των κατοίκων, τις βραχυχρόνιες μισθώσεις κ.α. Αφετηρία τους είναι η κοινή κριτική στο νεοφιλελεύθερο μοντέλο που σε διαφορετικές παραλλαγές εφαρμόζεται σε όλη την ΕΕ, και συνεπάγεται την αυξανόμενη εμπορευματοποίηση της κατοικίας, την απορρύθμιση της κτηματαγοράς και της διείσδυσης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου σε αυτήν, την άνοδο της τουριστικοποίησης, τη μείωση των δημόσιων επενδύσεων. Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Συνασπισμό Δράσης, οι πολιτικές αυτές, σε συνδυασμό με την αποδυνάμωση των στεγαστικών πολιτικών, έχουν προκαλέσει τη ραγδαία αύξηση των ενοικίων και των τιμών των κατοικιών, έχουν δυσχεράνει την πρόσβαση στη στέγη για τους οικονομικά αδύναμους, και έχουν εντείνει τις εξώσεις, την υφαρπαγή κατοικιών και την αστεγία.

27 Σεπτεμβρίου 2021

Χρέος, φορολογία, καταστολή: επιβιώνει στην Ελλάδα η νεοφιλελεύθερη κυβερνολογική;

Θοδωρής Καρυώτης
εισήγηση στην ημερίδα 
“Η Διακυβέρνηση της Κρίσης στην Ελλάδα (2010-2019)”,
ΑΠΘ Σεπτέμβριος 2021

Eπαρκεί η έννοια του νεοφιλελευθερισμού για να κατανοήσουμε την αναδιάρθρωση της τελευταίας δεκαετίας στην Ελλάδα;


Ξεκινώ από μια γενική και μάλλον αυτονόητη διαπίστωση ότι η ιδέα της ύπαρξης διακριτών σταδίων, με τα δικά τους μοντέλα διακυβέρνησης και συσσώρευσης, που συχνά συναντάμε στη βιβλιογραφία είναι βοηθητική μεν, αλλά συχνά σκοντάφτει πάνω σε περίπλοκες πραγματικότητες και τοπικές συνθήκες. Μάλλον λοιπόν δεν υπάρχει ένα πράγμα που λέγεται καπιταλισμός με δική του βούληση ή ένα διευθυντήριο που παίρνει αποφάσεις κεκλεισμένων των θυρών, αλλά είναι το αποτέλεσμα της δράσης πολλών και διάσπαρτων δρώντων υποκειμένων, ακόμα κι αν έχουν άνιση επιρροή στο τελικό αποτέλεσμα. Πολλές τροπικότητες της εξουσίας, πολλά και παράλληλα μοντέλα διακυβέρνησης και συσσώρευσης στο χώρο και το χρόνο.

19 Ιουλίου 2021

Αποκωδικοποιώντας το νεοφιλελεύθερο όραμα για τις ελληνικές πόλεις

 Θοδωρής Καρυώτης

πρώτη δημοσίευση στο Αυτολεξεί

Εισληγηση στην παρουσίαση του βιβλίου «Απλουστεύσεις» του Νίκου Βράντση, εκδόσεις Αυτολεξεί, που έγινε στο Πάρκο Τσέπης της Πρωτοβουλίας Γειτονιάς της Αλεξάνδρου Σβώλου στη Θεσσαλονίκη, 22 Ιουνίου 2021.


Προκειμένου να ανοίξει η συζήτηση πάνω στο εξαιρετικό σύντομο δοκίμιο «Απλουστεύσεις», θα ξεκινήσω με μια απόπειρα αποκωδικοποίησης του νεοφιλελεύθερου οράματος για τις ελληνικές πόλεις, το οποίο έχει τη δική του εσωτερική λογική και το οποίο τροφοδοτείται από μια γνώριμη κριτική της «ανορθολογικής» αστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε την κριτική αυτή καθώς και το σχέδιο που προτάσσει, προκείμενου να αντιληφθούμε για ποιο λόγο το νεοφιλελεύθερο όραμα για τις ελληνικές πόλεις καθίσταται ελκυστικό για κάποια τμήματα του πληθυσμού. Θα γίνει αντιληπτό στην πορεία το πώς το όραμα αυτό συνομιλεί με το δοκίμιο του Νίκου, αν και από τη διαμετρικά αντίθετη πλευρά.

21 Ιουνίου 2021

Στεγαστικά παράδοξα και αδιέξοδα: το περίγραμμα της στεγαστικής κρίσης στην Ελλάδα

Θοδωρής Καρυώτης
εισήγηση στην εκδήλωση
“Εξώσεις και νέοι αγώνες για τη στέγη”
Θεσσαλονίκη, 
Ιούνιος 2021

Η κατοικία στην Ελλάδα παρουσιάζει ένα παράδοξο. Ενώ το δικαίωμα στην στέγη αναγνωρίζεται εμμέσως στο Σύνταγμα (άρθρο 21.4: «4. H απόκτηση κατοικίας από αυτούς που την στερούνται ή που στεγάζονται ανεπαρκώς αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Kράτους») αλλά και από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η κατοικία είναι διαχρονικά ένα ζήτημα που δεν εμφανίζεται στο δημόσιο διάλογο, ούτε βρίσκεται ανάμεσα στα αιτήματα των κοινωνικών κινημάτων και των πολιτικών κομμάτων. Αυτό συμβαίνει επειδή η κατοικία θεωρείται προσωπικό και οικογενειακό ζήτημα. Όχι μόνο δεν υπάρχει απαίτηση από το κράτος να παρέμβει για να εξασφαλίσει στέγη σε όλους, αλλά και η παρέμβαση του κράτους σε αυτόν τον τομέα θεωρείται ανεπιθύμητη, αφού η γενίκευση της μικροϊδιοκτησίας στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα προκαλεί δυσπιστία απέναντι στην παρέμβαση του κράτους σε ιδιοκτησιακά ζητήματα για ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού.

3 Μαρτίου 2021

Μπροστά στη λογοκρισία, να διεκδικήσουμε την ψηφιακή δημόσια σφαίρα

Θοδωρής Καρυώτης
Πρώτη δημοσίευση στο Αυτολεξεί 


H λογοκρισία στο φέισμπουκ κλιμακώθηκε πολύ γρήγορα και μας βρήκε απροετοίμαστους/ες. Το ψαλίδι της λογοκρισίας ποτέ δεν χαρακτηριζόταν από ικανότητα λεπτών διακρίσεων, αλλά είναι σαφές ότι η παρούσα απόπειρα των ψηφιακών λογοκριτών να εξισώσουν τη στήριξη των δικαιωμάτων ενός κρατουμένου με τη στήριξη της τρομοκρατίας ισοδυναμεί με το να κάνουν εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς με αλυσοπρίονο. Πόσο μάλλον η επίθεση ενάντια στο Αυτολεξεί λόγω διοργάνωσης εκδήλωσης για την διαδικτυακή λογοκρισία. Δεν πρόκειται σαφώς για έναν δυσλειτουργικό αλγόριθμο αλλά για πολιτικά υποκινούμενες απόπειρες σίγασης της κριτικής, και εύλογα πολλοί/ες από εμάς αισθανόμαστε ήδη ότι ο ψηφιακός μας βίος θα γίνει σύντομα αβίωτος και σκεφτόμαστε να μετοικήσουμε σε άλλα μέσα δικτύωσης.

28 Φεβρουαρίου 2021

Ο προαναγγελθείς θάνατος του αναιμικού ελληνικού φιλελευθερισμού

Θοδωρής Καρυώτης
Πρώτη δημοσίευση στο Αυτολεξεί 


Τα αιτήματα του απεργού πείνας Δ. Κουφοντίνα αφορούν τον πυρήνα της ισονομίας και του κράτους δικαίου, και ως εκ τούτου δεν στηρίζονται μόνο από την αριστερά και τον αναρχικό/αντιεξουσιαστικό χώρο. Αυτό μαρτυρούν μια σειρά από δημόσιες παρεμβάσεις από νομικούς, δικαστικούς και πολιτικούς φορείς που βρίσκονται “υπεράνω υποψίας” για στήριξη ή απολογία του ένοπλου αγώνα. Πράγματι, με τη ζωή του απεργού πείνας να κρέμεται από μια κλωστή, ένας ευρύτερος φιλελεύθερος χώρος έχει κινητοποιηθεί υπέρ της εφαρμογής του νόμου, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της κοινής λογικής.

11 Φεβρουαρίου 2021

Η ακαδημαϊκή ελευθερία στο στόχαστρο των μεταρρυθμίσεων

Θοδωρής Καρυώτης
Πρώτη δημοσίευση στο Αυτολεξεί


Πριν από τη νεοφιλελεύθερη μεταρρύθμισή του, που ξεκίνησε διεθνώς τη δεκαετία του ’70, ο θεσμός του πανεπιστημίου είχε μείνει ουσιαστικά απαράλλακτος για πολλούς αιώνες. Οι ρίζες του είναι στον Μεσαίωνα, όταν πάπες και πρίγκηπες εκχωρούσαν αυξημένη διοικητική αυτοτέλεια στα ακαδημαϊκά ιδρύματα, με αντάλλαγμα βέβαια αυτά να προετοιμάζουν τις στρατιές από διαχειριστές και γραφειοκράτες που θα συντηρούσαν όλο το κυβερνητικό τους οικοδόμημα, και αργότερα θα στελέχωναν τις αποικιοκρατικές τους εξορμήσεις. Ωστόσο, το σύγχρονο πανεπιστήμιο γεννιέται όταν, με την επικράτηση του αναγεννησιακού ανθρωπισμού, το ακαδημαϊκό ιδανικό δεν είναι πλέον η τεχνική εξειδίκευση, αλλά η ολόπλευρη ηθική, αισθητική και διανοητική καλλιέργεια του ανθρώπου.

4 Φεβρουαρίου 2021

Σκέψεις πάνω στον κυρίαρχο αντρικό ψυχισμό με αφορμή το ελληνικό #metoo

Θοδωρής Καρυώτης
Πρώτη δημοσίευση στο Αυτολεξεί


Είναι Αύγουστος στο κάμπινγκ, και κάτω από τις ελιές κατασκηνωμένες οι παρέες. Στον ελεύθερο χώρο απλωμένες ψάθες με παιχνίδια όπου παίζουν μαζί μπουλούκι τα παιδάκια από όλες τις οικογένειες, άγνωστες οι περισσότερες μεταξύ τους, ενωμένες από τα μπάνια του λαού και τη συνθήκη της γονεϊκότητας. Έχω ξυπνήσει αργά το πρωί και φτιάχνω νωχελικά τον καφέ μου όταν ακούω από έξω φωνές: «Μη Γιωργάκη, μην το κάνεις!», παιδάκια να τσιρίζουν, ενήλικες να τρέχουν. Βγαίνω έξω περιμένοντας να δω κάποιο παιδάκι αιμόφυρτο και τον Γιωργάκη κραδαίνοντας ακόμα το όπλο του εγκλήματος. Αντ’ αυτού, βλέπω τη μαμά του Γιωργάκη να τον έχει σε μια γωνία και να τον νουθετεί ψιθυριστά, τον μπαμπά του να έχει βυθίσει απεγνωσμένα το πρόσωπό του στις παλάμες του, τους άλλους γονείς να περπατούν νευρικά πέρα-δώθε. Το έγκλημα του Γιωργάκη: είχε πάρει το παιχνίδι μακιγιάζ κάποιου κοριτσιού και είχε αρχίσει να παίζει.

1 Οκτωβρίου 2020

Répression, expulsion et dépossession dans la Grèce de la Nouvelle Démocratie

La dernière attaque contre le mouvement des squats en Grèce est le préambule d’une opération massive de dépossession des logements par le gouvernement de droite.

Theodoros Karyotis

Traduction en français par Thierry Uso  

Publié par Les Possibles, la revue éditée à l’initiative du Conseil scientifique d’Attac.

Dimitris Indares était encore en pyjama lorsque la police a frappé à sa porte dans le quartier de Koukaki, à Athènes, aux premières heures du mercredi 18 décembre. Peu de temps après, il était allongé sur le sol de la terrasse de sa maison, avec une botte de policier des opérations spéciales sur la tête. Lui et ses deux fils adultes ont été battus, menottés, les yeux bandés et placés en garde à vue. Quel était le crime d’Indares ? Il avait refusé de laisser la police passer chez lui sans mandat dans le cadre de son opération d’expulsion du squat qui se trouvait juste à côté.

Η σχολική κατάληψη ως κατεξοχήν μαθησιακή διαδικασία

Θοδωρής Καρυώτης
Πρώτη δημοσίευση στο Αυτολεξεί


Η κριτική που ασκείται στις σχολικές καταλήψεις επειδή «στερούν στα παιδιά το δικαίωμα της γνώσης» και «χάνονται μέρες μαθημάτων» στηρίζεται, ρητά ή άρρητα, στο βαθιά αντιπαιδαγωγικό επικρατές μαθησιακό μοντέλο που έχει ως πρότυπο τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Το μυαλό του παιδιού παρομοιάζεται με έναν σκληρό δίσκο και σκοπός του εκπαιδευτικού συστήματος είναι να γράψει τη μέγιστη ποσότητα πληροφορίας σε αυτόν τον δίσκο πριν το παιδί βγει στον στίβο της ζωής. Όσο πιο πολλά αρχεία (μαθησιακές ύλες) κάνουμε copy-paste (απομνημόνευση-εξέταση), τόσο πιο καλά προετοιμασμένο θα είναι το παιδί. Ο δάσκαλος και το εκπαιδευτικό σύστημα, λοιπόν, είναι απλά το σύστημα αρχείων (file system), που επιβλέπει αυτή τη μεταφορά πληροφορίας. Και όταν η ταχύτητα εγγραφής των δεδομένων (bit/second) δεν μπορεί να αυξηθεί απλά με τη προσθήκη επιπλέον αρχείων (βάλτε κι άλλη ύλη! κι άλλες ασκήσεις!) αναγκαζόμαστε να επεκτείνουμε τη χρονική διάρκεια της μεταφοράς δεδομένων (αγγλικά στο νηπιαγωγείο! τριγωνομετρία στον παιδικό σταθμό!)

28 Σεπτεμβρίου 2020

Περί φιλελεύθερης ακροδεξιάς

Θοδωρής Καρυώτης 

Πρώτη δημοσίευση στο Αυτολεξεί


Δώστε βάση σε αυτές τις παραληρηματικές φωνές που με πρόσχημα τον φιλελευθερισμό προωθούν το σκοτάδι. Δώστε βάση επειδή αυτό είναι το μέλλον μας. Αυτοί θα κληρονομήσουν τον καπιταλισμό όπως τον ξέρουμε, αυτοί θα έχουν την αποστολή να τον βγάλουν από τα αδιέξοδά του. Οι Θεοδωρόπουλοι, οι Τζήμεροι, οι Αδώνιδες και οι Μπογδάνοι, που στο ένα χέρι κρατάνε το καρότο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και της οικονομικής προόδου και στο άλλο το μαστίγιο του ρατσισμού και της μισανθρωπίας.

17 Μαρτίου 2020

Η πανδημία του Covid-19 θα μας βοηθήσει να συνειδητοποιήσουμε το κοινό μας πεπρωμένο

Θοδωρής Καρυώτης 

Πρώτη δημοσίευση στο ThePressProject


Έχουμε πλέον συνειδητοποιήσει ότι η πανδημία που έχουμε μπροστά μας αποτελεί πρωτόγνωρη πρόκληση για τη δημόσια υγεία, το εύρος των συνεπειών της οποίας δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε. Εν δυνάμει, αυτή η κρίση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή πολλών από εμας, αλλά και να δημιουργήσει μεγάλη αναστάτωση στον κοινωνικό και οικονομικό μας βίο, με επιπτώσεις που θα έχουν διάρκεια.

7 Ιανουαρίου 2020

Repression, eviction and dispossession in New Democracy’s Greece

The latest attack on the squatting movement in Greece is the preamble for a massive operation of housing dispossession by the right-wing government.

Theodoros Karyotis
First published in ROAR Magazine

Dimitris Indares was still in his pyjamas when the police knocked on his door in the neighborhood of Koukaki, in Athens, in the early hours of Wednesday, December 18. Not long after that, he was lying down on the floor of his home’s terrace, with a Special Operations policeman’s boot on his head. He and his two adult sons were beaten up, handcuffed, blindfolded and taken under police custody. What was Indares’ crime? He had refused to let the police go through his home without a warrant in its operation to evict the squat that was right next door.

19 Δεκεμβρίου 2017

Le droit à la ville en période d’austérité

En Grèce, la résistance à l’austérité prend la forme d’une mosaïque de luttes pour un droit à la ville conçu comme l’auto-détermination collective de la vie quotidienne.


Theodoros Karyotis
Publié par ROAR Magazine.
Traduction en français par Thierry Uso

Il est facile, lorsque l’on parle de la Grèce et de « la crise », de tomber dans le piège de « l’exception grecque ». Après tout, c’est par l’essentialisation du discours orientaliste que l’on a justifié l’austérité et les ajustements structurels : les Grecs sont corrompus, paresseux et enclins à la crise, et doivent être adaptés et civilisés pour leur bien. Il y a aussi le revers à ce regard orientaliste, qui leur reconnait des ressources extraordinaires : les Grecs ont en abondance collectivisme, zèle révolutionnaire ou solidarité, ce qui les rend plus à même de s’organiser et de résister.

30 Νοεμβρίου 2017

Kemer sıkma çağında kent hakkı

Theodoros Karyotis
Kaynak: ROAR Magazine
Çeviri: Bircan Polat

Yunanistan’da kemer sıkma politikalarına karşı direniş, gündelik hayatın kolektif özbelirlenimi olarak tasavvur edilen bir kent hakkı mücadeleleri mozaiğinden oluşmakta.


Yunanistan ve “kriz”den bahsedilirken “Yunan istisnailiği” tuzağına düşmek oldukça kolay. Ne de olsa kemer sıkma ve yapısal uyum politikaları özselleştirici oryantalist anlatılar üzerinden meşrulaştırılıyor: Yunanlar yozlaşmış, tembel ve krize eğilimlidir, dolayısıyla kendi iyilikleri için uyumlandırılmalı ve “adam edilmelidirler.” Öte yandan bu oryantalist yukarıdan bakışın bir de olağanüstü nitelikler atfeden öteki yüzü var: Buna göre Yunanlar, onları örgütlenmeye ve direnmeye daha yatkın kılan bir kolektivizm, devrimci coşku ve dayanışma fazlasına sahip.

8 Νοεμβρίου 2017

Καταλονία: τι κρύβουν πίσω τους οι σημαίες (μια εικασία)

Η κινητήριος δύναμη του κινήματος καταλανικής ανεξαρτησίας είναι η δυσαρέσκεια που γεννά η κρίση και η επιθυμία για μια ουσιαστική αλλαγή.

Amador Fernández-Savater*
Πρώτη δημοσίευση στο El Diario 
Mετάφραση: Θοδωρής Καρυώτης
Δημοσιέυτηκε στα ελληνικά στη Βαβυλωνία
Αγαπητέ Δ.,

Στο μήνυμά σου με ρωτάς «πώς βλέπω, από κοντά, αυτό που συμβαίνει στην Καταλονία». Σίγουρα είμαι λίγο πιο κοντά από εσένα, αλλά δεν νομίζω ότι αυτό με βοηθάει να κατανοήσω με σαφήνεια τι συμβαίνει. Ούτε οι φίλοι μου που ζουν εκεί στην Καταλονία δεν το κατανοούν. Ίσως δεν είναι θέμα απόστασης, αλλά απλά είναι δύσκολο «το ζήτημα» (έτσι το αποκάλεσε ο δημοσιογράφος Guillem Martínez σε μια σειρά από χρονικά που σου συστήνω να διαβάσεις).

29 Οκτωβρίου 2017

Μια διαφορετική οπτική για την κατανόηση της καταλανικής διαμάχης

Ο καταλανισμός ανοίγει σημαντικά ζητήματα στο ισπανικό πολιτικό σκηνικό, αλλά περιλαμβάνει μεγάλες και άλυτες αντιφάσεις. Αποφεύγοντας τις απλουστευτικές αναλύσεις περί εθνικισμού, οφείλουμε να μελετήσουμε τον καταλανισμό σε όλη την πολυπλοκότητα του, να αναγνωρίσουμε τους περιορισμούς του και να διερευνήσουμε τα πεδία αγώνα που ανοίγει.
Θοδωρής Καρυώτης
Οκτώβριος 2017

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, η τοπική κυβέρνηση της Καταλονίας μόλις έχει διακηρύξει την ανεξαρτησία της, ή όπως λένε οι ίδιοι οι καταλανιστές, την «ρεπούμπλικα». Από την πλευρά της η κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης έχει ενεργοποιήσει το άρθρο 155 του Συντάγματος, καταλύοντας την αυτοκυβέρνηση της περιοχής, καθαιρώντας όλους τους τοπικούς άρχοντες και αναλαμβάνοντας κεντρική διαχείριση όλων των θεσμών μέχρι τις εκλογές που προκηρύχτηκαν για τις 21 Δεκεμβρίου. Η κατάσταση δείχνει να οδηγείται στην κλιμάκωση: από τη μία, η κεντρική κυβέρνηση έχει αρχίσει ήδη να αναπτύσσει τα σώματα ασφαλείας και να χρησιμοποιεί το ποινικό σύστημα για να επιβάλει το άρθρο 155 – στους 1000 τραυματίες της 1ης Οκτωβρίου έχουν προστεθεί ήδη μια πενηντάδα δικογραφίες με εκατοντάδες κατηγορούμενους, και δύο πολίτες προφυλακισμένοι με την κατηγορία της «ενθάρρυνσης της κινητοποίησης»• από την άλλη, η καταλανική κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει στην «ίδρυση» του ανεξάρτητου κράτους, παρόλο που τυπικά δεν έχει πια καμία εξουσία και το μόνο μέσο που έχει στην διάθεση της είναι η λαϊκή κινητοποίηση.

18 Οκτωβρίου 2017

The Right to the City in an Age of Austerity

In Greece, resistance to austerity comprises a mosaic of struggles for a right to the city, conceived as the collective self-determination of everyday life.

Theodoros Karyotis
First published in ROAR Magazine, Issue #6

When talking about Greece and “the crisis,” it is easy to fall in the trap of “Greek exceptionalism.” After all, it is through essentializing orientalist narratives that austerity and structural adjustment have been justified: the Greeks are corrupt, lazy and crisis-prone, and they should be adapted and civilized for their own good. There is a flipside to the orientalist gaze, however, which ascribes extraordinary qualities to the other: the Greeks have a surplus of collectivism, revolutionary zeal or solidarity, which makes them more likely to organize and resist.

17 Ιουλίου 2017

H Βενεζουέλα «εκ των έσω»: 7 σημεία-κλειδιά για την κατανόηση της τρέχουσας κρίσης

Είναι αδύνατον να κατανοήσουμε την κρίση στην Βενεζουέλα αν δεν αναλύσουμε συνολικά τους "ενδογενείς" παράγοντες που δεν προβάλλονται από τα μέσα ενημέρωσης. 
Παρουσιάζουμε εδώ επτά σημεία-κλειδιά προς κατανόηση της κατάστασης, αναλύοντας όχι μόνο την αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αλλά επίσης και τις διαδικασίες που εκτυλίσσονται στους πολιτικούς θεσμούς, στον κοινωνικό ιστό και στα οικονομικά κυκλώματα.

Emiliano Teran Mantovani
Μετάφραση: Θοδωρής Καρυώτης
Δημοσιεύτηκε στο πολιτικό περιοδικό "Βαβυλωνία"

Είναι αδύνατον να κατανοήσουμε την κρίση στην Βενεζουέλα αν δεν αναλύσουμε συνολικά τους "ενδογενείς" παράγοντες που δεν προβάλλονται από τα μέσα ενημέρωσης. Προσφέρουμε εδώ επτά σημεία-κλειδιά για την τρέχουσα κρίση, υπογραμμίζοντας ότι για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στην Βενεζουέλα απαιτείται αφενός να λάβουμε υπόψη την εξωτερική παρέμβαση, αφετέρου να κατανοήσουμε ότι η έννοια της «δικτατορίας» ούτε περιγράφει με ακρίβεια την περίπτωση της Βενεζουέλας ούτε και αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της χώρας αυτής . Αντίθετα, προτείνουμε ότι το κοινωνικό συμβόλαιο, οι θεσμοί και η επίσημη οικονομία της χώρας καταρρέουν, και ότι οι πολιτικές διαδικασίες στην τρέχουσα κατάσταση διέπονται από την βία, μέσω διαφόρων ανεπίσημων μηχανισμών, έκτακτων και υπόγειων. Θεωρούμε ότι ο κοινός ορίζοντας των δύο κομμάτων εξουσίας είναι ο νεοφιλελευθερισμός, ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια ιστορική κρίση του εισοδηματικού καπιταλισμού της Βενεζουέλας και ότι οι κοινότητες, οι λαϊκές οργανώσεις και τα κοινωνικά κινήματα αντιμετωπίζουν μια προοδευτική διάλυση του κοινωνικού ιστού.

3 Αυγούστου 2016

Criminalizing solidarity: The Greek state's war on the movements

Theodoros Karyotis
July 2016
First published at roarmag.org

In the early morning of July 27, refugee families and supporters who were sleeping at Thessaloniki’s three occupied refugee shelters — Nikis, Orfanotrofeio and Hurriya — were woken up by police in riot gear. In a well-orchestrated police operation, hundreds of people were detained. Most occupants with refugee status were released, while some were transported to military-run refugee reception centers. The rest of the occupants, 74 people of more than a dozen different nationalities, were taken into police custody.
Immediately after Orfanotrofeio was evacuated, bulldozers marched in and demolished the building, an abandoned orphanage “donated” five years ago to the enterprising Greek Orthodox Church by a previous government. Under the rubble were buried tons of clothes, foodstuffs and medicine collected there by grassroots solidarity structures to be distributed to refugee families in need. Hours later, No Border Kitchen, an autonomous structure providing food to refugees in the island of Lesvos, was also forcefully evicted by the police.

7 Ιουνίου 2016

Τα κοινά της πόλεως

Αναδημοσιεύουμε εδώ ένα σύντομο αλλά οξυδερκές κείμενο του Γιώργου Λιερού. Το βιβλίο του "Κοινα, κοινότητες, κοινοκτημοσύνη, κομμουνισμός" κυκλοφορησε μόλις απο τις "Εκδόσεις των Συναδέλφων".
Γιώργος Λιερός

  Τα κοινά της πόλεως, είναι η πολιτική ζωή μιας δημοκρατικής πολιτείας. Στην καθομιλουμένη, παίρνω μέρος στα κοινά, σημαίνει συμμετέχω στην πολιτική, σε μια πολιτική δημοκρατική, ανοιχτή στη συμμετοχή. Με αυτήν ακριβώς την έννοια, χρησιμοποιεί τον όρο «τα κοινά», η Άρεντ: τα κοινά είναι η δημόσια σφαίρα, η οποία διακρίνεται από την  ιδιωτική. Πιο συγκεκριμένα – σύμφωνα με την Άρεντ – οτι δηλώνει ο όρος δημόσιο, είναι η δημόσια εμφάνιση και ο «κοινός κόσμος». Ο «κοινός κόσμος», δεν είναι παρά ο κόσμος «στην έκταση που είναι κοινός για όλους μας και διακρίνεται από τον χώρο που κατέχουμε ιδιωτικά μέσα σ’ αυτόν»˙ είναι ο δημιουργημένος από τον άνθρωπο κόσμος και «όσα συμβαίνουν μεταξύ εκείνων που τον κατοικούν από κοινού»˙ «ένας κόσμος πραγμάτων» (που έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής) ο οποίος «συνδέει και συγχρόνως χωρίζει τους ανθρώπους». Σύμφωνα με την ορολογία που εισάγει ο Δ. Κωτσάκης και στο πνεύμα της προσσέγγισης του, θα μπορούσαμε να πούμε οτι τα κοινά της πόλεως, είναι τα κοινά διά των οποίων συγκροτείται το πλήθος σε δημόσιο σώμα˙ οτι έχουν να κάνουν με το «καθολικό μέρος του κοινού χώρου που απαιτείται προκειμένου ο κοινός χώρος να ολοκληρωθεί ως  χώρος της άμεσης δημοκρατίας».

18 Ιανουαρίου 2016

Video: "Towards a radical cooperativism against the crisis of imagination" - Athens Biennale 2015

A needs-based economy and a radical cooperativism can help us overcome not only the tyranny of the market, but also our own inability to imagine our welfare outside of it.



Athens Biennale 2015-2017 "OMONOIA"
Synapse 1: Introducing a laboratory for production post-2011

Session I: Alternative Economies
Panel B - Cooperativism: Florent Berlioux, Theodoros Karyotis, Sharryn Kasmir

This session explored four institutions of human economy – alternative currencies, cooperativism, urban welfare and commons – and reflected on how these forms can become permanent and sustainable alternatives.

16 Δεκεμβρίου 2015

Οι ανακτημένες επιχειρήσεις δώδεκα χρόνια μετά

Φωτογραφίες: Andrés Lofiego
Το παρακάτω κείμενο είναι η εισαγωγή του του βιβλίου "Οι ανακτημένες επιχειρήσεις της Αργεντινής" του αργεντινού ερευνητή Αντρές Ρουτζέρι. Κυκλοφόρησε στα τέλη του 2014 ως συνεκδοση των συνεργατικών εγχειρημάτων Εκδόσεις των Συναδέλφων και Ακυβέρνητες Πολιτείες. Μετάφραση: Θοδωρής Καρυώτης

Τον Απρίλιο του 2002 στη γειτονιά Πομπέσα, όπως και σε πολλά άλλα εργοστάσια και επιχειρήσεις της πόλης του Μπουένος Άιρες στο παρελθόν, μια εργασιακή διαμάχη είχε ως αποτέλεσμα την παρουσία 8 οχημάτων των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας έξω από το εργαστήρι γραφικών τεχνών Gaglianone, απέναντι σε 8 εργάτες που βρίσκονταν μέσα περιφρουρώντας το κτίριο και τα μηχανήματα. Μέσα στο κτίριο βρίσκονταν επίσης δεκάδες γείτονες, μέλη λαϊκών συνελεύσεων, αγωνιστές και εργαζόμενοι άλλων ανακτημένων επιχειρήσεων με σκοπό να στηρίξουν τους εργαζόμενους αυτού που αργότερα ονομάσθηκε Συνεταιρισμός Γραφικών Τεχνών Chilavert, μιας από τις πιο εμβληματικές ανακτημένες επιχειρήσεις της Αργεντινής.

10 Δεκεμβρίου 2015

Chronicles of a Defeat Foretold

SYRIZA’s crash landing exposed broken promises, lost opportunities and a bitter divorce with the movements. The future now lies with the commons.
First published at ROAR Magazine



When viewed from the outside, the relationship of the SYRIZA party with the grassroots movements that have been resisting austerity on the ground in the past five years can easily be idealized. After all, both were responses to a barbaric attack on the Greek popular classes, and both aimed to put an end to neoliberal structural adjustment. A closer examination, however, demonstrates the fundamental differences between the two projects, and can reveal that their confluence was a mere marriage of convenience that ended in a bitter divorce.

Does this engagement of the grassroots with political power always have to end in disappointment? Is there anything a “progressive” government can do to expand the field of action for emancipatory efforts through the promotion of social self-initiative? Is the state an appropriate instrument of social change for those who seek to transform everyday life and social relations from the bottom up?

26 Οκτωβρίου 2015

Συνέντευξη Οουβίνια: Δεν είναι οι πολιτικές οργανώσεις αυτές που θα κάνουν την επανάσταση αλλά οι λαοί

Ο αργεντινός Ερνάν Οουβίνια είναι μέλος του Λαϊκού Κινήματος “Η Αξιοπρέπεια”, μιας οργάνωσης που αγωνίζεται για την πολιτική και οικονομική αυτονομία και για την υπέρβαση του καπιταλισμού μέσα από τη λαϊκή πρωτοβουλία και αυτοδιάθεση.
Συνέντευξη/μετάφραση: Θοδωρής Καρυώτης
Δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του πολιτικού περιοδικού Βαβυλωνία.

Β: Στην Ευρώπη, το αργεντίνικο λαϊκό κίνημα έγινε γνωστό στο πλαίσιο της κρίσης του 2001, όταν ο λαός απάντησε στη νεοφιλελεύθερη επέλαση με οδοφράγματα, καταλήψεις εργοστασίων, ισχυρές πορείες διαμαρτυρίας, αλλά και με την εξάπλωση της οριζόντιας οργάνωσης στις γειτονιές. 14 χρόνια αργότερα, ποια είναι η παρακαταθήκη που έχει αφήσει το 2001 και πώς έχει εξελιχθεί το κίνημα από τότε;

Ερνάν Οουβίνια: Η λαϊκή εξέγερση του 2001 ήταν ένα ορόσημο. Η δική μας οργάνωση δεν δημιουργήθηκε το 2001, αλλά προϋπήρχε, ωστόσο το 2001 ήταν μια κρίσιμη καμπή, γιατί τότε αναδύθηκαν νέοι τρόποι πολιτικής δράσης, νέες οργανώσεις, νέα κινήματα, νέα υποκείμενα. Μεταξύ αυτών, προφανώς, τα ανακτημένα εργοστάσια, διάφορα τοπικά κινήματα, συνελεύσεις γειτονιάς, ιθαγενικές και αγροτικές οργανώσεις, οργανώσεις λαϊκής εκπαίδευσης, λαϊκής καλλιτεχνικής δημιουργίας: όλες αυτές είναι διαφορετικές εκφάνσεις μιας νέας αριστεράς της οποίας αισθανόμαστε μέρος, και την οποία στηρίζουμε.

23 Σεπτεμβρίου 2015

Greece, when the social movements are all that is left


Skyrocketing abstention, social demobilisation and an impending wave of harsh austerity measures call for critical reflection after Syriza’s victory.
Theodoros Karyotis
September 2015
First published at opendemocracy.net

Syriza's electoral slgan on a bus stop: "Hope is coming"
Graffiti underneath: "I was just waiting for the bus"
There is nothing to celebrate, really. Maybe the European leftists who arrived in Athens to support Tsipras are justified to celebrate, since they have a vision of Syriza that is external and more often than not romanticised. As far as Greeks are concerned, no one can doubt that there are honest and well-meaning left-wing people who have voted for Syriza or are even (still) members of Syriza. But after the developments of the last few months the last thing they want to do is celebrate.
How can they celebrate, when tomorrow the new Syriza-led government has to enforce and oversee the implementation of a harsh attack on nature and the popular classes, having given up its capacity to legislate without the tutelage of Brussels and Berlin, and being under constant financial blackmail by the creditors?
Left-wing pragmatism and social demobilisation
Tsipras' new "selling point" is his fight against corruption and the oligarchy, since his newly-adopted "pragmatism" dictates that he cannot anymore fight against austerity and neoliberal restructuring. Thus, the horizon of left-wing politics in Greece has become an "austerity with a human face", a "less corrupt" and "more just" enforcement of neoliberal barbarity.

22 Σεπτεμβρίου 2015

Αριστερός πραγματισμός, εκλογική αποχή και κοινωνική αποστράτευση: μια ευκαιρία για αναστοχασμό στο εσωτερικό των κινημάτων

Η πρωτοφανής αποχή, η κοινωνική αποκινητοποίηση και το επικείμενο κύμα σκληρών μέτρων λιτότητας καλούν για κριτικό αναστοχασμό μετά τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ.

Θοδωρής Καρυώτης,
Σεπτέμβρης 2015
Πρώτη δημοσίευση στα Αγγλικά στο opendemocracy.net

Πραγματικά, δεν έχουμε κανένα λόγο να πανηγυρίσουμε το θρίαμβο της αριστεράς στις εκλογές της Κυριακής. Οι Ευρωπαίοι αριστεριστές που έφτασαν στην Αθήνα για να υποστηρίξουν τον Τσίπρα έχουν δικαιολογία για να γιορτάσουν, αφού έχουν μια εξωτερική οπτική του ΣΥΡΙΖΑ, τις περισσότερες φορές εξιδανικευμένη. Σε ό,τι αφορά τους Έλληνες, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι υπάρχουν έντιμοι και καλοπροαίρετοι άνθρωποι που ψήφισαν τον ΣΥΡΙΖΑ ή ακόμη είναι και μέλη του. Ωστόσο, μετά τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών, το τελευταίο πράγμα που θα θέλουν να κάνουν αυτές τις μέρες είναι να πανηγυρίσουν.
Πώς μπορούν να το κάνουν, όταν από αύριο η κυβέρνηση με κορμό το Σύριζα θα ξεκινήσει την εφαρμογή ενός προγράμματος δομικής προσαρμογής που θα εξαπόλύσει σκληρή επίθεση στη φύση και τα λαϊκά στρώματα; Μια κυβέρνηση που έχει ήδη παραιτηθεί από την δυνατότητα να νομοθετεί ανευ κηδεμόνα, και η οποία βρίσκεται υπό συνεχή οικονομικό εκβιασμό από τους πιστωτές.

17 Ιουλίου 2015

Η λύση είναι (τελικώς) στα χέρια μας ή 'τι κάνουμε τώρα που οι σωτήρες μας τελείωσαν'

Aν δεν μπορεί η κυβέρνηση της Αριστεράς να κάνει την επανεκκίνηση της οικονομίας και την αναδιανομή του πλούτου, θα πρέπει να το κάνουμε μόνοι μας, αυτοδιαχειριζόμενοι τη γη και τα εργοστάσια.

Κώστας Λεγάκης
(μέλος εργασιακής κολεκτίβας)
16/7/2015

Habemus Μνημόνιο 3, λοιπόν. Συνθηκολόγηση; Υποταγή; Ξεπούλημα; Προδοσία; Αναγκαιότητα; Αν διαβάσει κανείς λίγο ψύχραιμα την πορεία των πραγμάτων από την αρχή της κρίσης, το 2010, έως σήμερα, θα διαπιστώσει ότι επρόκειτο μάλλον για μια προδιαγεγραμμένη και αναπόφευκτη κατάληξη. Και για αυτή την κατάληξη έχουν ευθύνες όλες οι συνιστώσες του κινήματος: Η Αριστερά όλων των αποχρώσεων, η Αναρχία όλων των αποχρώσεων επίσης, οι ανένταχτοι, αλλά και ο λαός ο ίδιος, οι πάντες. Δεν πρόκειται για ένα άλλο «μαζί τα φάγαμε». Είναι προφανές ότι η κυβερνητική Αριστερά και η αριστερίστικη γκρούπα δεν έχουν το ίδιο μερίδιο ευθύνης. Όμως το όλον κίνημα θα πρέπει πλέον να δει τα λάθη του, τις παραλείψεις του, τις εμμονές του και να χαράξει μια νέα πορεία στις νέες συνθήκες.

16 Ιουλίου 2015

Syriza se ha rendido, es el momento de reforzar las resistencias populares

Ahora que Syriza ha capitulado frente a los acreedores, la movilización popular es más urgente que nunca. Un nuevo ciclo de luchas está por delante.
publicado en Periódico Diagonal,
14 de julio de 2015



Durante dos semanas, el tiempo político se ha condensado en Grecia, y los ciudadanos vivieron en situaciones límite, luchando contra fuerzas que parecen mucho más allá de su control. El 27 de junio, el gobierno liderado por Syriza sometió el ultimátum de los acreedores a referéndum e hizo campaña para el 'no'. El resultado del referéndum –un rechazo rotundo de la austeridad perpetua y la continuada servidumbre por endeudamiento– pasará a la historia como un momento excepcional de dignidad de un pueblo que está bajo ataque por los acreedores europeos y la élite griega.

A pesar de los matices patrióticos, este resultado fue la culminación de cinco años de resistencia a la degradación constante de nuestras vidas. Significó escapar del dominio de los medios de comunicación, superar el miedo y hacer escuchar la voz del pueblo. Ratificó el descrédito absoluto de las élites políticas que han estado gobernando desde la transición democrática de 1974, que hicieron campaña por el 'sí'.

Por otra parte, el resultado reveló una sociedad dividida según la clase: las clases medias y bajas, que hasta ahora han asumido prácticamente todo el coste de la austeridad y el ajuste estructural, votaron abrumadoramente 'no'. Sin embargo, el resultado resiste todos los intentos de los partidos políticos de capitalizarlo; es la negación categórica del presente arreglo político y económico, la negación que necesariamente precede todos los actos de autodeterminación social.

Sin embargo, menos de una semana después del referéndum, el gobierno griego presentó una nueva propuesta de financiación a sus acreedores, ligada a un paquete de medidas de austeridad aún más duras que las rechazadas en el referéndum. Después de un fin de semana de "negociaciones", que reveló una división entre los acreedores de Grecia, se llegó en la madrugada del lunes a un acuerdo humillante, que convierte a Grecia en una colonia de deuda europea.

Pero ¿cómo fue que este 'no' se transformó en un 'sí' en cuestión de días?

Syriza surrenders: time for renewed popular resistance

Now that Syriza has caved in to the creditors, the need for grassroots mobilization is more urgent than ever. A new cycle of struggles is ahead of us.

Originally published at ROAR Magazine
July 13, 2015


For two weeks now, political time has been condensed in Greece, and citizens live on the edge of their seats, struggling against forces that appear well beyond their control. On June 27, the Syriza-led government put the ultimatum of the creditors to a referendum and campaigned for a NO. The outcome of the referendum — a resounding rejection of perpetual austerity and continued debt bondage — will go down in history as an outstanding moment of dignity of a people under vicious attack by European creditors and the Greek elite.


Despite the patriotic overtones, this outcome was the culmination of five years of resistance to the steady downgrading of our lives. It signified breaking free of the choke-hold of the mass media, rising above fear to make the people’s voice heard. It ratified the absolute discrediting of the political elites that have been ruling since the democratic transition of 1974, which campaigned for a YES.



Furthermore, the outcome revealed a society divided along class lines: the middle and lower classes, which have so far born virtually all the cost of austerity and structural adjustment, overwhelmingly voted NO. Nevertheless, the outcome resists the attempts of all political parties to capitalize on it; it is the categorical negation of the present political and economic arrangement, the refusal which necessarily precedes all acts of social self-determination.



However, less than a week after the referendum, the Greek government submitted a new proposal of financing to its creditors, tied to a package of austerity measures even harsher than the ones rejected in the referendum. After a weekend of ‘negotiations’, which revealed a rift among Greece’s creditors, a humiliating agreement was reached early on Monday, which all but turns Greece into a European debt colony.



How was this NO metamorphosed into a YES in a matter of days?

1 Ιουλίου 2015

La responsabilidad de votar 'no' en el referéndum griego

Está claro que el "pueblo soberano" llega el domingo a las urnas con una pistola en la nuca.  Lanzarse a las posibilidades que abre un NO es la única opción que puede fortalecer el movimiento popular.
Theodoros Karyotis

La decisión del gobierno griego, el viernes pasado, de someter a referéndum las propuestas de los acreedores sorprendió incluso muchos de los que en los últimos años, desde una perspectiva de base, hemos estado luchando contra la austeridad asesina en Grecia. Al fin y al cabo, las negociaciones llegaban por enésima vez a un callejón sin salida, el programa de rescate se estaba terminando, las instituciones anteriormente conocidas como "troika" rechazaban una vez más la propuesta del gobierno griego de transferir el coste de la crisis a los pudientes y exigían más sacrificios de parte de las capas desfavorecidas: nuevas reducciones de sueldos y pensiones, nuevos ataques a nuestros bienes públicos y comunes, nuevos retrocesos en los derechos laborales y sociales. Además, incluso la propuesta de 47 páginas del gobierno griego, rechazada como insuficiente por las instituciones, tenía todos los rasgos de un nuevo paquete de austeridad. La sociedad civil estaba, por tanto, preparándose para resistir un nuevo memorándum; incluso hubo reuniones preparatorias para la reactivación del movimiento de las plazas del 2011. 

To ΟΧΙ είναι η μόνη επιλογή που μπορεί να ανοίξει πεδία παρέμβασης για τα κοινωνικά κινήματα

O "κυρίαρχος λαός"  προσέρχεται στις κάλπες την Κυριακή με ένα πιστόλι στον κρόταφο. Ωστόσο, ένα ΟΧΙ είναι η μόνη επιλογή που μπορεί να ανοίξει πεδία παρέμβασης για την υπεράσπιση των κοινών αγαθών και την οχύρωση των συλλογικών μας εγχειρημάτων.

Η απόφαση της κυβέρνησης, αργά την περασμένη Παρασκευή, να θέσει τις προτάσεις των πιστωτών σε δημοψήφισμα εξέπληξε ακόμη και όσους, από τη σκοπιά των κοινωνικών κινημάτων, αγωνίζονται τα τελευταία χρόνια κατά της λιτότητας στην Ελλάδα. Εκείνες τις μέρες οι διαπραγματεύσεις είχαν φτάσει για άλλη μια φορά σε αδιέξοδο, το πρόγραμμα διάσωσης πλησίαζε στο τέλος του, και οι «θεσμοί» -γνωστοι στο παρελθόν και ως «τρόικα»- είχαν για πολλοστή φορά απορρίψει τις περιορισμένες και απέλπιδες προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να μεταφέρει κάποια από τα κόστη της κρίσης στους έχοντες. Αντ' αυτού, απαιτούσαν μεγαλύτερες θυσίες από πλευράς των λαϊκών στρωμάτων: περαιτέρω μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, μια νέα επίθεση στα δημόσια και κοινά αγαθά, περαιτέρω άλωση των εργατικών και κοινωνικών κεκτημένων. Ζητούσαν, δηλαδή, τη συνέχιση ενός προγράμματος λιτότητας που όχι μόνο είχε βυθίσει μια ολόκληρη κοινωνία στην εξαθλίωση, αλλά και είχε αποδεδειγμένα αποτύχει στους στόχους που το ίδιο έθετε: να ελαφρύνει το δημόσιο χρέος και να ενεργοποιήσει την οικονομία της χώρας. Και το επιστέγασμα: ακόμη και η πρόταση 47 σελίδων της ελληνικής κυβέρνησης, την οποία απέρριψαν ως ανεπαρκή οι εταίροι/δανειστές, είχε όλα τα γνωρίσματα ενός νέου πακέτου μέτρων λιτότητας. Ως εκ τούτου, τα κοινωνικά κινήματα είχαν αρχίσει την προετοιμασία για να αντισταθούν σε ένα ακόμη μνημόνιο· οργανώθηκαν ακόμη και προπαρασκευαστικές συναντήσεις για την αναβίωση του κινήματος των πλατειών του 2011.


Στο πλαίσιο αυτό, η απόφαση της κυβέρνησης να διοργανώσει δημοψήφισμα φάνηκε έντιμη ακόμη και σε όσους, μέσα στην αριστερά και τα κινήματα, ασκούν κριτική κατά της κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε ότι η εντολή που οι Έλληνες του έδωσαν τον Ιανουάριο, δηλαδή να αντιστρέψει τους όρους της λιτότητας χωρίς να έρθει σε ρήξη με τους πιστωτές, ήταν αδύνατο να έρθει εις πέρας. Ήταν επιτακτική ανάγκη, λοιπόν, να ρωτήσει και πάλι τους πολίτες σχετικά με το πώς θα προχωρήσουμε. Σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που κυβερνάται από τεχνοκράτες εντολοδόχους του οικονομικού κατεστημένου, το να ζητήσει μια κυβέρνηση από τους πολίτες να συμμετέχουν στις αποφάσεις που επηρεάζουν τη μοίρα τους μοιάζει ριζοσπαστική πράξη. Πράγματι, το σύνολο των ελληνικών μνημονιακών δυνάμεων κατήγγειλε την προκήρυξη του δημοψηφίσματος ως «πραξικόπημα».

Ωστόσο, πρέπει να κρατήσουμε αποστάσεις από τις φωνές που παρουσιάζουν θριαμβευτικά το δημοψήφισμα ως πράξη «άμεσης δημοκρατίας». Η άμεση δημοκρατία είναι η συνεχής συμμετοχή των πολιτών στη διαχείριση των υποθέσεών τους χωρίς τη διαμεσολάβηση των επαγγελματιών πολιτικών, η ικανότητα των απλών ανθρώπων να καθορίσουν το περιεχόμενο του δημόσιου διαλόγου. Δεν μπορούμε να ονομάσουμε «πράξη άμεσης δημοκρατίας" ένα δημοψήφισμα που ζητά απλά από τους πολίτες να διαλέξουν πλευρά σε ζητήματα πολύ ασαφή, προϊόντα μιας σειράς συνεδριάσεων κεκλεισμένων των θυρών. Πράγματι, οι πολίτες καλούνται να αποφασίσουν σε αυτό το "ιστορικό" δημοψήφισμα, χωρίς να κατανοούν πραγματικά το ερώτημα, χωρίς να μπορούν να προβλέψουν τις συνέπειες της ετυμηγορίας τους, και χωρίς να έχουν συλλογικά διαμορφώσει ένα «σχέδιο Β» για την επόμενη μέρα.

16 Μαρτίου 2015

SYRIZA in power, social movements at a crossroads

The dire circumstances in Greece compel the social movements to reposition themselves in front of the SYRIZA government.
first published at Periodico Diagonal

It is commonplace to affirm that the election victory of Syriza is in large measure based on the mobilisation of the social movements of the last five years in Greece. However, this affirmation may help obfuscate the diversity of ideas and demands in Greek society, as well as possibly reinforcing a simplistic conception of a struggle between pro and anti-austerity forces. Although it is a fact that Syriza has been present in the mass mobilisations of the last years, the fundamental factor in the consolidation of its hegemony was its capacity to mobilise the vote of the middle class, convincing the latter that it could reverse the injustices produced by indiscriminate cuts, stop the downward mobility of many and take up again the path towards the material prosperity of the years previous to the crisis.


Within the social movements, however, there are two distinct social imaginaries, complementary and at the same time antagonistic. On the one hand are the movements of citizens affected by the antisocial attacks of the troika, who demand the restitution of the welfare state as an instrument of redistribution, the reinforcement of the state as mediator of social antagonisms and the return of economic growth with the aim of alleviating the poverty and desperation that mass unemployment has provoked. On the other hand, there is a multitude of movements that propose going beyond the state and the capitalist economy as organising principles of social life; movements that have begun to construct radical alternatives here and now based on proximity, solidarity and participation.

10 Μαρτίου 2015

La encrucijada de los movimientos ante el Gobierno de Syriza

La difícil coyuntura en Grecia obliga a los movimientos sociales a resituarse ante el nuevo Ejecutivo de Syriza.
marzo 2015
publicado en Periódico Diagonal


Es ya un lugar común afirmar que la victoria electoral de Syriza se basa en gran medida en las movilizaciones de los movimientos sociales de los últimos cinco años en Grecia. No obstante, esta afirmación puede ocultar la diversidad de idearios y demandas en la sociedad griega, como también puede reforzar una imagen simplista de lucha entre las fuerzas pro y antiausteridad. Si bien Syriza ha estado presente en las grandes movilizaciones de los últimos años, el factor determinante en la consolidación de su hegemonía fue su capacidad de movilizar el voto de la clase media, convenciéndola de que podía revertir las injusticias producidas por los recortes indiscriminados, parar la movilidad hacia abajo y retomar el camino hacia la prosperidad material de los años anteriores a la crisis.



Sin embargo, en el interior de los movimientos sociales hay dos imaginarios distintos, complementarios y a la vez antagónicos. Por un lado están los movimientos de ciudadanos afectados por el ataque antisocial de la troika, que exigen la restitución del Estado de bienestar como instrumento de redistribución, el fortalecimiento del Estado como mediador de los antagonismos sociales y la vuelta al crecimiento económico con el fin de paliar la pobreza y desesperación que el desempleo masivo ha provocado. Por el otro, está una multitud de movimientos que pretenden ir más allá del Estado y de la economía capitalista como principios organizativos de la vida social y empiezan a construir ya alternativas radicales basadas en la proximidad, la solidaridad y la participación.



Por supuesto, los dos imaginarios coexisten en el seno de muchos movimientos y están en fricción permanente. Debates interminables se han producido, por ejemplo, en las asambleas de las docenas de Clínicas Solidarias Autogestio­nadas de Grecia: ¿Es su objetivo tapar los agujeros que produce el rápido desmantelamiento del sistema público de salud o, por el contrario, producir un modelo alternativo de gestión de la salud que vaya más allá de lo estatal?